Cinema in Context



Doe Het Zelf

Hoeveel verboden films waren toch te zien in 1930?


De Centrale Filmkeuring moest tussen 1928-1977 elke film beoordelen, voordat hij in het openbaar mocht worden vertoond. De uitslag van deze keuringen is in Cinema Context opgenomen. Je kunt het antwoord op de vraag in een enkele stap vinden.

Methode

  • Open Cinema Context in een nieuw venster
  • Klik bovenaan de pagina op Films. Je komt in de zoekpagina van de collectie Films.
  • Ga naar het keuzeveld achter het eerste zoekveld en selecteer Filmkeuring oordeel. Er verschijnt een knop Index aan de rechterkant van het keuzeveld.
  • Klik op Index en kies het keuringsoordeel Niet toegelaten.
  • Beperk de zoekopdracht tot de gewenste periode: vul achter film vertoond tussen '01-01-1930' en '31-12-1930' in.
  • Kies onder 'Beperk zoekopdracht tot' voor Beide.
  • Klik op
  • Achter Zoekresultaten zie je staan '1 tot 10 van 26'. Er zijn 26 films gevonden die aan de zoekopdracht voldoen.

Discussie

  • Mogen we uit het antwoord afleiden dat alle gevonden films zonder toestemming en dus illegaal zijn vertoond? Na een herkeuring konden films soms alsnog worden toegelaten, mits een kwalijke scène werd verwijderd bijvoorbeeld. Soms veranderde de filmkeuring ook gewoon van gedachten. Dat geldt voor één van de titels die deze zoekopdracht oplevert: The Fake. Klik op deze titel en kies in het rijtje tabbladen voor 'Filmkeuring'. Je ziet dat de film op 22 januari 1929 "niet toegelaten" werd vanwege aanranding en aansporing tot zelfmoord. Een week later, op 30 januari, kreeg de film alsnog het groene licht omdat er 'ook goede elementen' in zitten.
  • Verboden films mochten niet in het openbaar worden vertoond, maar wel in een besloten voorstelling. Verenigingen zoals de Filmliga hadden daardoor de mogelijkheid om niet-gekeurde of zelfs niet-toegelaten films toch te vertonen, maar alleen voor leden. Een voorbeeld is La Coquille et le clergyman (1928).
  • De Centrale Filmkeuring had tussen 1928-1977 de bevoegdheid om de openbare vertoning van een film in heel Nederland te verbieden. Het oorspronkelijke archief en alle dossiers kun je vinden in het Nationaal Archief in Den Haag. Voor 1928 bestond er in elke gemeente een lokale filmkeuring, die onder verantwoordelijkheid van de burgemeester viel, maar daarover heeft Cinema Context geen gegevens.
  • Het kon ook voorkomen dat de Centrale Filmkeuring een film goedkeurde, maar dat de katholieke nakeuring een vertoning alsnog verbood in bepaalde steden in het zuiden des lands. Cinema Context maakt melding van dit oordeel van de katholieke nakeuring. Een voorbeeld is Eros in Ketten (1930). Deze film werd na herkeuring toegelaten voor vertoning aan personen van 18 jaar en ouder, maar de katholieke nakeuring vaardigde niettemin een verbod uit voor haar achterban.
  • Je kunt een zoekresultaat op Cinema Context verfijnen. Wil je achteraf bijvoorbeeld weten welke van deze gevonden films in Utrecht werden vertoond, klik dan op de resultatenpagina op verfijn zoekopdracht. Noteer het tweede zoekveld 'Utrecht' in en kies in het keuzeveld erachter voor Stad van vertoning. Klik op zoek films. Je ziet nu de verboden films die in Utrecht hebben gedraaid.
terug naar boven