Cinema in Context

• Ramakers, Edith, "Fresco`s duiken op bij sloop Vlissingse bios", in: Provinciale Zeeuwse Courant, 20-01-2001. Bij de sloop van Alhambra in Vlissingen kwamen grote muurschilderingen tevoorschijn uit de begintijd van deze bioscoop: "Twee ovale muurschilderingen zaten jarenlang verborgen achter het behang van de oude Vlissingse bioscoop Alhambra. Bij de `voorsloop` van de cinema kwamen de fresco`s, gesigneerd door A. Pharasyn, deze week aan het licht. "Het werk ziet er mooi uit. Ik ben geen kunstkenner, maar ik denk dat het de moeite waard is om de fresco`s te redden. Dat zal geen gemakkelijke opgave zijn", voorspelt A. Meerman van het Vlissingse gemeentearchief. Het sloopwerk wordt aan de binnenkant verricht. De verwachting is dat over zo`n drie weken ook de buitenwanden van de oude cinema aan de Coosje Buskenstraat en Spuistraat worden neergehaald. Het nieuwe appartementencomplex wordt vijf lagen hoog. Op de begane grond is rekening gehouden met winkels, kantoren of restaurants. Op de bovenste verdieping zijn twee penthouses ingetekend. Het plan bevat in totaal 26 koopappartementen. Negentien appartementen zijn intussen verkocht. In elk geval zullen medewerkers van het museum Vlissingen en het gemeentelijk archief snel moeten zijn om een notitie te maken van de 'allegorische voorstellingen'. Volgens D. Broers van het Stedelijk museum spelen de afbeeldingen in op het thema `liefde`. "Maar we zullen verder onderzoek moeten verrichten." Op een van de twee schilderingen geeft een man een duifje aan een vrouw. De muurschilderingen zijn anderhalf bij twee meter. Broers twijfelt er nog aan of het zin heeft om de fresco`s te sparen van de sloophamer. R. van Avermaete van het bouwbedrijf Proverko, dat eigenaar is van het gebouw, is verrast over de vondst. "Ik hou altijd wel van deze verrassende ontdekkingen. Als het noodzakelijk is om de afbeeldingen er netjes uit te halen, dan moeten we dat zeker niet laten. Het is natuurlijk wel belangrijk om te weten hoe waardevol ze zijn." Volgens Meerman kunnen de voorstellingen nooit ouder zijn dan beginjaren 1900. "Het complex is nog niet zo oud. Rond 1880 is het opgetrokken en werd eerst gebruikt als timmermanswerkplaats. Het ligt niet voor de hand dat toen die afbeeldingen zijn gemaakt." Daarna werd het een verenigingsgebouw van de Vlissingse christelijke geheelonthoudersvereniging Elim. "Vijfhonderd mensen konden daar wel in. Het werd vrij intensief gebruikt. Maar ik vraag me af of deze vereniging iets met die muurschilderingen te maken heeft." In 1910 opende Alhambra onder de naam Cosmopolitan zijn deuren. "Het gebouw werd daarna enkele keren grondig verbouwd en kreeg twee jaar later de naam Alhambra." Meerman meldt dat het Vlissingse publiek in die zaal al in 1912 beelden kreeg te zien over het vergaan van de Titanic en de oorlog op de Balkan. "Ik denk dat we voor deze laatste ontdekking ook in de richting van de filmwereld moeten kijken. Als er een nieuwe film werd vertoond, werd vaker een afbeelding op de gevel geschilderd. Meneer Smits was daar bedreven in."
• Meerman, Adri, "De bioscoop in Vlissingen", in: Den Spiegel, 04-1999 vol. 17 nr. 2 (Vlissingen), p.3-7. Met oude foto's van Alhambra en Bellamy in Vlissingen.